The Nits
Theaterconcert Stadsgehoorzaal Kampen, 30 november 2017.
De Nits zijn gelukkig weer op tournee. Dit, volgend op het nieuwe album Angst, afgelopen najaar geschreven door de band. Ik beluisterde het nieuwe album en het kostte wat meer draaibeurten om bij mij ‘binnen te komen’ zoals dat dan zo heet. Wat gelijk wél gebeurde was dat de sfeertekeningen – het zijn meer sfeertekeningen dan traditioneel gevormde songs – zich diep in mijn onderbewustzijn nestelden. De Nits heet het, maken progressieve rock en new wave, krautrock wellicht. Maar dit doet de Nits zwaar tekort. The Nits maken muziek die met niets en niemand anders te vergelijken valt. Ik bedoel dit: dit gaat men over tweehonderd jaar nóg goed vinden. Dat is geen voorspelling, maar wetenschap. In 2217 – zo we een beetje lief zijn voor elkaar en dan nog bestaan – begrijpt men deze muziek nog steeds en zet men het verwonderd op.
Het concert
Zoals wel vaker komen nieuwe nummers live veel meer tot hun recht. Het is alsof er een zekere slagroom op de appeltaart ontstaat. Het fantastische geluid in de Stadsgehoorzaal in Kampen speelt hier zeker een rol,. Alsook de ideale plaatsen op rij 4 die ik heb. Maar snel maar het concert zelf.
Wekenlang heb ik al last van slapeloosheid. Afgelopen nacht heb ik voor het eerst weer eens diep geslapen. Toeval? Nee. Het is wel bekend dat muziek heelt en kalm maakt, maar wat een genezend concert was dit. Wat een topmuzikanten ook. Ieder op zich. Robert Jan Stips, Henk Hofstede’s bezwerende zang en performance en Rob Kloet zijn drie aparte orkesten op het podium, die het presteren desondanks toch sámen te spelen zonder dat daar ogenschijnlijk veel interactie bij komt kijken. Dat is geen desinteresse in elkaar, maar men moet zich wel zó concentreren op het eigen orkest – Henk Hofstede pakt nogal wat instrumenten afwisselend er bij – dat men opgaat in zichzelf. Robert Jan Stips tovert iedere keer weer de meest mysterieuze effecten en klanken uit zijn keyboards. Rob Kloet levert mijn inziens het meeste handwerk met het meest gedetailleerde en ingehouden drumwerk wat ik ooit bij een drummer gezien heb. Dit is niet knap. Het is onaards. Ongelooflijk wat en tour-de-force hij soms levert. Hoe hij bijvoorbeeld een nummer als Pockets of rain ondersteunt, nee, stúúrt, is fabuleus. Het haast The Cure – achtige koele kale drumwerk in Two sisters is ook weer zo’n staalkaart. Dan ben je een hele grote.
Er worden in Kampen veel nummers van het laatste album Angst gespeeld. Een conceptalbum wat handelt over de herinneringen van Henk Hofstede aan zijn grootouders en de invloed die de oorlog op hen alsook zijn moeder en haar zus heeft gehad. Nergens wordt dit verhaal echter loodzwaar erdoorheen verweven. De muziek staat voor veel meer universele emoties. Live krijgen de nummers een extra betekenis dank zij de introductie door Hofstede. Daardoor gaan de teksten ook leven. Van een zeer introspectief Yellow socks and angst gaat het naar ritmischer nummers als Pockets of Rain tot een welhaast claustrofobisch klinkend Along a German river. Het bestaan van een koe, vlak voor de winter, in dit geval de Hongerwinter, wordt magistraal weer- en vormgegeven in een heel bezonken en tegelijkertijd humorvol nummer als Cow with spleen. Hoe diep kun je in muziek ontroeren? Breitner on a Kreidler is weer zo’n hypnotiserend nummer. Zo’n nummer diep verborgen in de mist van begin december. Mysterieus en meditatief. Zündapp nach Oberheim is het afsluitende nummer op Angst en ook deze wordt gespeeld. Kippevel. Geen ander woord voor. Tranentrekkend mooi. Misschien dat dan.
Natuurlijk zijn daar ook de bekendere nummers. Openen met La Nuits is eenvoudigweg betoverend. Voor dat nummer alleen al heb je je ticket over. En dan volgt er nog een show van twee uur – met korte pauze – achteraan. Klassiekers als Nescio, Sketches of Spain, Cars & Cars en hiera, hoera, hij wordt gespeeld, A touch of Henry Moore blijven fris klinken naast alle nieuwe materiaal.
Het nieuwe materiaal, waar ze gelukkig alles van gespeeld hebben en zich niet meer lost te peuren tussen mijn oren heeft genesteld als één van de meest bijzondere en spannende platen die de Nits gemaakt hebben.
Leve de beste band van Nederland. Ondergetekende hoopt dat jullie nog heel lang blijven. Totaal opgeladen reden we naar huis. Subiet het concert in Raalte boekend, aankomende maart. Deze show moet minimaal één keer in de herhaling. Heren, kan deze tour op DVD uitkomen? Dit is nog een gemis in de 21ste eeuw, een recente DVD met materiaal van de laatste tournees. Jullie zijn documenten van een tijd die nooit meer terug zal keren en vastgelegd moeten worden. Zodat men in 2217 hier ook nog getuige van kan zijn?
Gebiedende wijs. Jullie zéér na. Getekend, Thomas Kamphuis.
Angstig goed. *****
Recente reacties