Frank Boeijen
Frank Boeijen – Subliem Gebaar CD recensie *****.
Na Een vermoeden van licht (2015) was ik Frank Boeijen even uit het oog verloren. Live was die tour wat minder geslaagd vond ik. De wel heel minimalistische instrumentatie en band samenstelling zorgden er voor dat het moeite kostte om de aandacht er bij te houden. De uitvoering van – buiten kijf kwalitatief goede nummers – kan ook té uitgekleed en kaal worden. Het nieuwe album, verschenen in januari, bleek echter goed ontvangen en ik was weer getriggerd.
In Die zelfbedachte hemel is een zeker einde van het leven en projectie op het ouder worden – Frank Boeijen is inmiddels 64 – ook aanwezig. ‘Wat staat ons te wachten’. De muziek tilt je echter op. De instrumentatie is nadrukkelijker aanwezig dan op voorgaande albums het geval is, wat door Een groots gebaar heen uitstekend werkt en je bij de les houdt. Je zit ‘midden in de muziek’ en qua sfeer refereert dit album wel aan de ruimtelijke sound op de albums ten tijde van de Frank Boeijen Groep. De Morvan bij zonsopgang kon weer zo een nummer zijn wat qua ritme en sfeer op Hoop en liefde (2013) staan. Boeijen zingt het heel klein en naturel wat laat zien dat zijn stem alleen nog maar aan zeggingskracht heeft gewonnen. Breekbaarheid in breekbare woorden. De woorden in de tekst zijn op te breken in een voor de individuele luisteraar eigen betekenis. Soms dromerig, soms stuwend, vaak mysterieus. Ergens ben ik geneigd om Frank Boeijen de Bryan Ferry van de Lage Landen te noemen. Dat lijkt een groot vergelijk, maar de thematiek van vergankelijkheid in combinatie met zijn breekbare sfeer ademt deze overeenkomst wel uit.
In tijden van stilte trekt je weer midden in een bijna live achtige sfeer van het Boeijen universum. Bezonken maar je er boven uit tillend. Zwart noch wit. ‘De dag zal komen wanneer er weer geluid is, waanneer er weer plezier is en alles weer voorbij is’ refereert naar de corona tijd. En hoe deze ervaren is door Boeijen en zijn band, die – getuige ook het recente optreden in Kampen – niets liever doen dan optreden. Dan is het zwaar thuis blijven. Maar Frank Boeijen heeft deze tijd méér dan vruchtbaar vormgegeven, zo getuigt dit album. Vreemd en vertrouwd – live opgenomen – laat mysterie ademen in sfeer en tekst ‘En dan ben je daar weer, in mijn gedachten, hier’, “het wordt herfst, lang op gewacht. Het wordt donker’. Het zijn van die Boeijeniaanse penseelstreken die intrigeren. Je kunt je afvragen wat hij bedoeld heeft met deze zinnen. Veel interessanter is dit te laten voor wat het is, een mysterie, die, al naar gelang je stemming, op een eigen gemoed of situatie geprojecteerd kan worden. ‘Volledig vertrouwd, maar ook vreemd’. Beter opgesomd dan dat in díe zin kan het oeuvre van Frank Boeijen niet worden.
In Het park gaan we terug naar de tijd van de Frank Boeijen groep, en muzikaal kon het zó op een van die albums gestaan hebben. Het is een terugblik op de tijd van het Kronenburg Park. Het is een van de sterkste nummers op het album. De gitaar van Peter van Benthem is prominent aanwezig, wat verschillende nummers net dat meer pit geeft. Op het eind volgt dan ook nog het ‘hah-hah-hah-hah’ waarmee Kroneburg Park eindigde.
Of ligt het aan mij is alweer een prijsnummer. Een spannende, ietwat funky, instrumentatie trekt je gelijk het nummer in. ‘Ooit waren we bij elkaar. Verdwenen ben jij’. Maar ook ‘In de verte gloort licht. Een leven zonder pijn’. Ja, over wie zou het hier nu weer gaan? ‘Mijn huis neem je mee’. Het zou over een geliefde kunnen gaan, maar ook over een moeder, een vader, een vriend die voortijdig uit het leven stapte ? Juist die gelaagdheid is het unieke aan de teksten. Nergens wordt het zweverig of interessantdoenerij. Frank Boeijen zingt samen met gitarist Peter van Benthem dit nummer naar een emotioneel hoogtepunt. De samenzang werkt prachtig.
Mijn geliefde luisteraar is een verstild miniatuur – alweer van een heel hoog niveau – wat is dit album prachtig opgenomen – verwijst, subtiel, naar de afgelopen corona periode. ‘Een zanger die fluistert’ maar niet kan zingen/kan optreden. Tenminste, dat zou je er van kunnen maken. Er zijn nog vele andere interpretaties mogelijk. Mijn geliefde luisteraar als ode aan zijn al meer dan 40 jaar trouwe publiek. De man en de engel is weer zo’n ‘oorwurm’ zoals een andere recensent het omschreef – zo’n nummer wat zich direct nestelt in je brein en je mee op tilt. De muzikale omlijsting van de tekst maakt dat je dit schilderij direct ná sluitingstijd van de Frank Boeijen galerij wéér, nee, móet zien en ervaren. Je zou er voor over het hek terug klimmen – een inbraak veroorloofd. Boeijen heeft weer een fraaie tentoonstelling van zijn kunnen samengesteld. Gepassioneerd, troostrijk, ontroerend. Boeijen heeft nu zo’n stem – en dat hebben er zeer, zeer weinigen – die mij direct raken. En die stem, klinkt nog net zo goed als 35, 40 jaar geleden.
Als geen ander, zo mooi live opgevoerd met alleen Ton Snijders aan zijn zijde in gedempt licht is de zoveelste parel aan de Subliem gebaar ketting. Een klein miniatuur. Tijdloos.
Woord voor woord laat oudgediende van de Frank Boeijen Groep gitarist Ger Hoeijmakers horen. Niet gek dat de geest van de Frank Boeijen Groep over dit album heen hangt, want hij is ook in het openingsnummer te horen. Het nummer is een opmaat naar wat het hoogtepunt binnen de hoogtepunten van dit album zal blijken: Een subtiel gebaar van liefde – ook weer live opgenomen. Woord voor woord – ‘En dan weer is het donker – de donkere deken van de nacht’ – Frank Boeijen moet van de nacht houden. De omlijsting is weer vol sfeer, het prachtige ruimtelijke geluid op Subliem gebaar is zo, zó prachtig. Gewoon keihard draaien. Verplicht. Er is een gevaar. Dat je dit album blijft draaien. Een levensgroot gevaar.
Een subliem gebaar van liefde is de diamant in de kroon. Goeiedag wat een nummer. Bijna klein en ietwat claustrofobisch beginnend ontpopt dit nummer zich tot een uitbarstende vulkaan, muzikaal als vocaal – het nummer brengt Alles geprobeerd van Het Goede Doel in herinnering qua lengte en optimisme. Je wilt dat dit nummer nooit meer ophoudt. Als iets hoop en een strijdbaar blij gevoel op roept is het wel dit nummer. Ja, de heer Boeijen kan het nog en niet alleen ‘en hoe’, maar hóé !
De live opgenomen nummers schreeuwen trouwens om een live album van de tour die die dit jaar loopt. Live zijn we qua albums nog veel te karig bedeeld als het Frank Boeijen aan gaat. Idee? Een prachtig vormgegeven live album in de vorm van zoals hij bijvoorbeeld de luxe versies van albums uit gaf als Een vermoeden van licht. Een dvd? Nóg beter !
Meer dan liefde en Zo mooi voor mij zijn de toegiften op dit bijna live achtig doende album. Meer dan liefde neemt gas terug en vormt een verstilde aankondiging van het slot van Een subliem gebaar. Zo mooi voor mij – het slotakkoord – het slotakkoord van een van de allerbeste albums van Frank Boeijen.
Wat een gebaar.
Thomas Kamphuis – 15 maart 2022
Recente reacties