Bryan Ferry

Eerste live album in ruim veertigjarige carriere.

Bryan Ferry gloedvol in de herkansing  ****

Bryan Ferry live 2015

Het is een wat aparte gewaarwording. Bryan Ferry brengt zijn eerste live album uit, na (ruim) veertig (!) jaar als solo artiest bezig te zijn. Natuurlijk zijn er de – schaarse – officiële live DVD’s, maar een live cd was nog niet eerder verschenen.
Na een valse start door malheur en stemproblemen in het najaar van 2014, beleefde de ‘Avonmore’ tour een geslaagde herstart afgelopen jaar. Fans hielden hun hart vast of Bryan Ferry het touren nog wel aan kon. Afgelopen jaar was echter een gelukkiger jaar. De band onderging aanpassingen, die wat mij betreft erg goed uitpakten. Het vermeende verlies van Guy Pratt op bas (momenteel op tour met David Gilmour) werd prima vervangen door Jimmy Sims. Op drums werd Cherisse Osei vervangen door Luke Bullen.

Zowel de nieuwe basspeler als drummer zijn meer ‘onderdeel van het geheel’ dan de solisten die Guy Pratt en Cherisse Osei waren, en dat komt het groepsgeluit erg ten goede. Voeg daarbij oudgediende – zowel bij Bryan Ferry als bij Roxy Music – Neil Hubbard aan toe, en tot aller verrassing Lucy Wilkins op viool en je hebt een meer dan oppervlakkige begeleidingsband zoals sommige Roxy Music/Bryan Ferry hardliners beweren..
Neil Hubbard trad naast met Bryan Ferry solo ook al met Roxy Music op. Lucy Wilkins gaf al acte de presénce tijdens de As time goes by tour (1999-2000) en de Frantic tour (2002-2003) en met Roxy Music’s reünie tour (2001). Fonzi Thornton in het achtergrondkoor is in deze Avonmore tour terug van – zeer – lang weg geweest. We komen hem al tegen op ‘The long road’ uit 1982, die de weergave is van de Avalon tour van Roxy Music in 1982.

Bryan Ferry in 2015 nog steeds relevant ?
Terug naar het heden. Is deze live uitgave anno 2015 nog relevant ? Het antwoord moet ondubbelzinnig JA klinken. En niet alleen omdat ‘if there is no next time, where to go ?’.
In deze tijden van nauwelijks nieuwe opwindende artiesten – laat staan dat ze al dik 40 jaar mee gaan, is het een verademing om Bryan Ferry nog te kunnen aanschouwen. Niet uit blinde idolaatheid, maar om de volstrekt unieke artiest die dit is en nog steeds is.
Zijn stem is gaandeweg afgelopen decennia veranderd. Hij is niet meer vloeiend, niet meer zo welluidend, ja, soms ronduit hees. Wat gebleven is, is de dictie, die niet geacteerde melancholie, dat stille ietwat duistere verdriet maar ook dat onpeilbare maar zo voelbare bezeten voelen of worden door iets. Zelfs in de fluisterstand – wat wonderwel werkt de laatste jaren – bezorgt hij me tranen of kippevel. Het is de wereld die er achter zit, niet het volume waarmee deze ons voelbaar tracht te maken.
Het concert heeft even nodig om op gang te komen, maar ‘Beauty Queen’ is de eerste parel daar. Gelukkig is de registratie geen ‘Greatest hits’ geworden.
De krenten in de pap – en het zijn er vele – waarbij dit majestueus tot uiting komt zijn naast ‘Avonmore’ en de verassende keuzes ‘Bête noire’ en zeer zeker ‘Zamba’ , ‘Stronger through the years’ en ‘Can’t let go’. In ‘Stronger through the years’ komt alles van Ferry’s stemgeluid samen. Miniatuur van een duister landschap waarin de schemer altijd daar is en het stikdonker nadert. Angstaanjagend als een thriller – Bryan Ferry op zijn best.
‘Can’t let go’ wordt opgeluisterd door niemand anders dan Waddy Wachtel, die op ‘The bride stripped bare’ (1978) speelde, waarvan dit nummer afkomstig is.

Krachtig in breekbaarheid
Nog een verrassing: nummers die hij nooit eerder live speelde. Het nummer ‘Bob Dylan’s dream’ is al de prijs van deze hele dubbel cd waard. Is dit nummer een ‘leftover’ van ‘Dylanesque’ (uit 2007). Dit nummer had dan gewoon op dat album gemoeten, want het is een pijsnummer. Persoonlijk hoor ik Ferry zo het liefst. De man alleen met zijn stem. Breekbaar en tegelijkertijd heel krachtig. Niet uit te leggen. ‘He’ll have to go’ laat de romanticus met bravoure en gentleman horen, ook dit nummer speelde hij niet eerder live in mijn herinnering. Dit soort nummers waarbij de band als achtergrond dient liggen hem goed. Bryan Ferry heeft namelijk heel weinig nodig om heel diep binnen te komen.

Al met al biedt deze dubbelcd net genoeg verassingen. De eindtrits ‘Love is the drug’, ‘Virginia plan, ‘Do the strand’, ‘Jealous guy’ mag van mij wel eens vervangen worden door ander materiaal. Suggestie ? Een paar nummers van ‘Mamouna’ .
Ferry die alleen solo nummers brengt heeft voor mij ook nog steeds de voorkeur, al kan ik me voorstellen dat hij met Roxy Music nummers ook die doelgroep wil bedienen. Wat mensen wellicht vergeten is, dat hij solo zoveel goede nummers heeft geschreven dat hij daar met gemak drie aparte shows mee kan maken.
Ook het inkorten van sommige nummers – ‘Avonmore’, ‘Driving me wild’, ‘One night stand’ – kan mij minder bekoren – in deze tijden moet alles almaar sneller, zo lijkt het: een trend die al ingezet werd tijdens de Dylanesque tour (2007) met nummers als ‘Kiss and tell’ en het epische ‘Love me madly again’. Hier lijkt het wel alsof Ferry zijn publiek niet te lang met het nieuwe materiaal lastig wil vallen, maar het mag absoluut gehoord worden.
Uiteindelijk zijn het details in wat voor de rest een prachtig opgenomen document is, wat ik nu al heel vaak draai. Waarbij me ook weer op valt dat zijn stem op de albums vanaf ‘Frantic’ (2002) vaak heser klinkt dan hij live is.

Hoe lang nog ?
Fans vragen zich af: ‘Hoe lang nog?’ Ondergetekende hoopt toch nog een tijd..
Ik hoop ook dat verschillende tournees ook op beeld vastgelegd zijn en ooit nog eens uitgebracht worden. De Mamouna tour (1995) en ‘An evening with Bryan Ferry’ tour (uit 2013/2014) schreeuwen daar om. Maar mag ik daar als wens ook toevoegen een niet festival optreden van de ‘Frantic’ tour (2002/2003) met als ijzingwekkend begin Ferry alleen achter de piano ‘The only face’ zingend ?
Terug naar het heden én de toekomst. Wie het fenomeen wil aanschouwen kan ruimschoots aan zijn of haar trekken komen. In het najaar is hij te zien in achtereenvolgens:
Paradiso, Amsterdam (29 september)
Concertgebouw De Vereeniging, Nijmegen (1 oktober)
Martiniplaza, Groningen (3 oktober)
Koninklijk theater Carré, Amsterdam (5 oktober)

Vier keer in één week. Er zijn beslist slechtere weken denkbaar. En een herfst zonder Bryan Ferry zal nooit hetzelfde zijn..

Thomas Kamphuis