Nits
Nits live in Hedon Zwolle – 4 maart 2022*****.
Het was alweer 2,5 jaar geleden dat ondergetekende een concert bezocht, toevallig van de band welke nu weer de eerste is die ik bezoek. Nits zijn afgelopen 2,5 jaar met horten en stoten, al naar gelang corona het toe liet, blijven optreden en hadden een soort van tour volgend op hun laatste album Knot uit 2019. Hedon is aanvankelijk nog vrij leeg maar geleidelijk loopt de zaal dan toch driekwart vol. Het bovengedeelte is gesloten: mogelijk is men toch nog iets terughoudend naar een concert te gaan nu alles sinds kort weer normaal is.
Oorlog en verlies.
De oorlog in Oekraïne en oorlog – en verlies – in het algemeen loopt wel als een rode draad door deze avond heen. Zonder dat de avond hierdoor topzwaar wordt. Henk Hofstede zegt op enig moment dat hij voor het eerst in het lange bestaan van de Nits een ongemakkelijk gevoel had om juist nu op te gaan treden. Maar het komt er op neer de mooie dingen niet te vergeten in het leven en deze ook te blijven zien en, vanavond, te vieren. Nits slaagt daar deze avond meer dan honderd procent in. Wat is het sowieso weer fijn om weer onbezorgd naar een concert te kunnen. Je treedt buiten jezelf bij de beste, en een dag later heb ik dit gevoel nog. Nits klinken nog net zo goed als jaren geleden. De klassiekers uit de jaren 80 nog net zo in 2022. Voorwaar knap gezien de leeftijd van de heren. Als we zó 70 mogen worden.. Maar juist omdat aan de klassiekers voorbíj wordt gegaan, ontstijgt een concert van de Nits altijd het voorspelbare en is iedere tour uniek. Er één overslaan ? Dan doe je jezelf en Nits tekort.
Verrassingen.
Geijkte klassiekers – Nescio – worden afgewisseld door de nodige verrassingen. Hawelka en Tannenbaum bijvoorbeeld, van Strawberry Wood (2009). Wat hebben de Nits toch ongelooflijk veel goede en onderscheidende nummers gemaakt in de afgelopen 48 jaar. Het is schrikken als je het zo zegt, maar het is alweer bijna een halve eeuw. Het laatste album Knot uit 2019 greep mij minder dan bijvoorbeeld Angst, maar ik had tot nog toe de nummers niet live kunnen horen. En dat maakt het verschil. De nummers geven veel meer nuances en schakeringen door als je ze live hoort. Daar kan geen super audio cd of Blue ray tegen op. De nummers lijken zich zelfs nog meer te ontwikkelen, ook met de nummers van Angst (2017) is dit zo. Robert Jan Stips schildert met een enkele toets nieuwe details in deze nummers. Vanavond valt er daardoor alweer iets nieuws te ontdekken in albums van slechts een paar jaar oud. Erg fijn dat er van Knot en Angst een aantal nummers gespeeld worden. Het perfecte geluid in Hedon zorgt er voor dat je ook in de minder toegankelijke nummers gezogen wordt. En, de nummers van Knot hebben eenzelfde schakering en aanéénschakeling van sfeertjes die Angst kenmerkte, en misschien nóg meer op het te verschijnen nieuwe album – herfst 2022 – kenmerken, getuige de drie nieuwe nummers, die daar vanavond van gespeeld worden.
Nieuwe nummers
Ghost ranch is een nieuw nummer. Het verhaalt overeen ontmoeting tussen de kunstenaar Georgia O’Keefe in haar huis in New Mexico en Joni Mitchell. Samen luisteren ze naar de radio. Het nummer heeft die prettig mysterieuze Nits sound. Robert Jan Stips tilt het nummer naar een hypnotiserend geheel. De beste nummers van de Nits vind ik altijd díe, die het midden houden tussen een echte song en een sfeertekening zonder al te voorspelbaar verloop en eind. Ghost ranch is er weer zo één.
Sunday painter is een prettig voortstuwend nummer in een bijna sixties sfeer. Het verhaalt over een man die thuis bij zijn moeder op zolder schildert, zonder dat iemand er van af weet en dan opeens wereldberoemd wordt.
Beromünster is ook weer een nieuw nummer, het nummer verhaalt over een zendmast in Zwitserland – ‘die er nog steeds staat, zoals alles in Zwitserland blijft staan’ – een milde terechtwijzing van Henk op het feit dat wie altijd maar neutraal blijft altijd buiten schot blijft ? – waarbij Henk Hofstede zijn vader en moeder in hun jonge jaren voor zich ziet dansen.
Beromünster vond Henk altijd al een mysterieuze plaatsnaam, welke op de oude radio thuis aangegeven stond. Het is een nummer wat in zijn – ogenschijnlijke – eenvoud boven alles uit stijgt en een juweel is. Hier en daar in zijn dissonantie denkend aan de laatste albums van Talk Talk, maar zeer ‘des Nits’. Het nieuwe album verschijnt pas in de herfst – dat wordt nog een lange zit met wachten. Buiten alles blijf ik het knap vinden dat je, 70 jaar (plus) nog steeds zo creatief blijft. Ergens wordt de muziek steeds minimalistischer, zo lijkt het. Een juweel in een, al erg zware, kroon. Net zoals dit concert.
De Nits, of: Nits, zoals ze tegenwoordig geafficheerd staan, zijn – en al heel lang – van eeuwigheidswaarde.
Blijf, Nits, blijf, altijd, voor altijd dichtbij.
Setlist:
Port of Amsterdam/Home before dark/ Hawelka/Tannenbaum/Ultramarine/Dead rat ball/Nescio/Ghost ranch/Cars and cars/ Une petite allumette/Concrete house/ Yellow socks and angst/Lits jumeaux/Sunday painter/Sketches of Spain/ Machine Machine/Music box and ballerina/ J.O.S. days/In the Dutch mountains
Toegift: Port of Amsterdam 2/Beromünster/Giant normal dwarf
Thomas Kamphuis, 5 maart 202
Recente reacties