The Cure
The Cure – Songs of a lost world CD recensie
Door Thomas Kamphuis op 31 oktober 2024
Qua uitbrengen van albums werd het nogal stil rondom The Cure in de 21ste eeuw. Natuurlijk, ze hadden hun sporen al láng verdiend en vooral: vereeuwigd in de jaren 80 en 90 van de voorgaande eeuw. Maar toch.
Live optredens lieten keer op keer zien dat het heilige vuur als altijd brandde en de laatste vijf jaar flikkerde er hoop op nieuw materiaal. Het werd zelfs inzet van een – zij het tijdelijke – ruzie tussen bassist Simon Gallup en Robert Smith over het maar niet uitbrengen van dit nieuwe materiaal. De ruzie werd vrij snel weer bijgelegd en nu, bijna een kwart eeuw na het laatste echte wapenfeit Bloodflowers (2000) is daar dan eindelijk een nieuw album. Met een wat omgekeerde volgorde: verschillende van de nummers werden al gespeeld op tournees afgelopen jaren, waar vol emotie en waardering op werd gereageerd.
Songs of a lost world dus. Kan alleen maar een The Cure album titel zijn. Als eerste officiële single kregen we afgelopen maand Alone voorgeschoteld. Een lang, slepend, somber stemmend stuk, ingegeven door de periode waarin Smith zijn beide ouders én broer verloor. Dat dat er in hakt is evident, het inspireerde tot Alone, wat instant herkenbaar The Cure is. Slepend, ergens ijskoud, maar altijd die warmte er doorheen van de toetsen van Roger O’Donell en de diep menselijke vocalen van Smith. Die vocalen overigens – al betrof het een eerste nummer van een live optreden – laten lang op zich wachten. Pas na bijna drieënhalve minuut zetten ze in. In gedachten zie je Smith het podium op komen, haast onzeker, voorzichtig de menigte aftastend, dan weer verlegen glimlachend en zich ondertussen in een staat van trance brengend voor het optreden. Zij stem klinkt nog als in de jaren 80, en op zijn 65ste is er nog geen enkele sleet op. ‘Hopes and dreams are gone.’ De leeftijd en al wat daarmee samen gaat heeft Smith ingehaald. ‘Where did it go?’ De in de clip rondcirkelende komeet geeft het gevoel van – in meerderlei opzicht – je anker te zijn kwijt geraakt raak weer. Wat is er eenzamer dan een meteoriet in het heelal?
Songs of a last world lijkt een zwanenzang, maar bepaald geen slechte. Sterker: het niveau is akelig. Akelig hoog. And nothing is forever klinkt tussen weemoedig én hoopvol in. Ook hier schitteren weer de toetsen van Roger in de hoofdrol. De gitaar van Smith laveert in dit rustige nummer. ‘Promise you are with me in the end’ ademt de sfeer van Desintegration (1989) en dat is gelijk het opvallende aan Songs of a lost world – ze zouden zó in de (eind) jaren 80 opgenomen kunnen zijn. Maar we zijn vijfendertig jaar verder. Ziehier de constante van The Cure, wees er altijd op behoed dat ze zomaar werk kunnen maken wat zich kan meten met het beste uit die verloren, voorbij gewaande wereld. Een wat galmende en echoënde Smith aan het eind van het nummer maakt het áf.
A fragile thing laat de jaren 80 herleven door – vooral – de donkere bas van Gallup die prominent in de mix naar voren komt. Maar dan Smith.. we zijn getuige van iets heel bijzonders. Het is namelijk alsof we rechtstreeks terug gekatapulteerd worden naar 1989 en naar een Desintegration 2 zitten te luisteren in de platenzaak – vooruit: op cd voor wie toen hem al op cd kocht. A fragile thing werkt hallucinerend omdat het .. 2024 is. Zei ik laatst met Fish dat aan alles wat mooi is een eind komt, The Cure logenstraft dit. Let op het terloopse gitaarstuk op 2 minuut 51: vintage Desintegration. Als dit niet iets is wat nog “op de plank” lag en dertig jaar later geschreven is: ongelooflijk. En ik denk dat het niet iets is wat “op de plank” lag. Over de tekst zwijg ik nog maar: hier kun je in verdrinken, op zijn minst keer op keer lezen, herlezen en er iedere keer wat in ontdekken.
Warsong is magistraal qua atmosfeer. Op het eerste oor geheel anders van wat ze tot nu toe gemaakt hebben, maar bij ieder ijl gitaarakkoord komen zoveel albums uit de jaren 80 naar boven met herinneringen aan landerige mistige dagen in december. Vlak voordat het gaat sneeuwen. Prachtig. De ritmische belletjes en panfluitachtige geluiden brengen je in The Badlands. Filmmuziek.
Drone: Nodrone klinkt bijna tribaal met opstuwende drums en de sound die we kennen van ten tijde van Wish (1991). Songs of a lost world klinkt heel divers. Donker, maar je wordt er in meegesleurd. Je hebt er jaren op gewacht. Donkere muziek als geneesmiddel tegen de hedendaagse muzikale oppervlakkigheid. Hier hoor je de real deal en je dankt de goden op je blote knieën dat het Cure-feestje anno 2024 gewoon door gaat. In vol ornaat. Wat een belevenis.
I could never say goodbeye handelt om het verlies van Robert Smith zijn broer. Reeve Gabrels – ritme/tweede gitarist geheel eigen gitaarspel en bijdrage komt hier naar voren, naast de ijle klanken van Roger’s toetsen. Een nummer over verlies. Something wicked this way comes – ‘a dark fantasy novel’ uit 1962 – is een boek wat de broer van Robert ooit aan hem gaf, en deze herinnering heeft hij in het nummer ingebed.
Het spreekt voor zichzelf:
‘Thunder rolling in to town, November moon and cold black rain, As lightning tears the sky apart, I whisper his name, He has to wake up, Love’s slipping away, Hear the bells beyond the sea, It’s almost too late, Shadows growing closer now, There is nowhere left to hide, I can’t break this dreamless sleep, However hard I try, I’m down on my knees And I’m empty inside, Something wicked this way comes From out the cruel November night, Something wicked this way comes To steal away my brother’s life, Something wicked this way comes, I can never say goodbye. Something wicked this way comes From out the cruel and treacherous night, Something wicked this way comes To steal away my brother’s life, Something wicked this way comes.’
All I ever am is alleen al spannend door het samenspel tussen Jason Cooper en Roger O’Donnel in het begin. Een halve minuut – en het nummer kan al niet meer stuk. Ieder nummer op SOALW is onderscheidend maar, eigenlijk voor het eerst sinds 30 jaar, vormt het atmosferisch weer een gehéél.
Endsong besluit het album op wederom langdurig – we klokken ruim tien minuten – meeslepende wijze. Het is alsof je live bij een concert staat, zo is het geluid opgenomen. Qua opbouw sluit het bij Alone aan vanwege het laat inzetten – hier pas na zesenhalve minuut – van Smith. De bas van Gallup samen met de gitaar van Smith: wordt het ooit mooier dan dit? ‘It’s all gone’ horen we Smith zingen. ‘I don’t belong here anymore’ – werd verlies ooit kernachtiger bezongen? Hij moet heel diep gezeten hebben. Tegelijkertijd heeft het het allerbeste in The Cure naar boven gehaald, op de top van hun kunnen.
Songs of a lost world wordt vergeleken met het magistrale en majestueuze Desintegration. Ik kan mij daar ook niet helemaal aan onttrekken, zij het dat het dan een 21ste eeuw versie van is. De sfeer is somber, maar tegelijk troostend. Omarmend en niet afstandelijk. Precies dat is The Cure. Al vijfenveertig jaar lang.
‘Is this the end’ hoor je Jim Morrison zeggen. Het zou een prachtige zwanenzang zijn, The Cure meer dan waardig. Geen kers op de taart, maar iets absoluut onderscheidend. Een nieuw meesterwerk, van de basis tot de kers. In zekere zin overtreffen ze zich nog een keer. En dat komt dan allemaal begin november uit. Kan het nog meer “des Cures”?
Terug naar dat veronderstelde einde. Een einde of een nieuw begin? Smith openbaart opeens dat een tweede album “bijna klaar” is en aan nog een derde wordt gewerkt.
Met de jaren op de hielen en verlies alom richt The Cure zich op, als lang niet tevoren.
Recente reacties